حجت الاسلام والمسلمین محمد دشتی فرزند ابراهیم در سال 1330 در روستاى «آزادمون» از توابع شهرستان محمود آباد مازندران متولد شدند، و در سن پنج سالگى كه تازه اولين دبستان در روستاى ياد شده ساخته شد با اصرار فراوان وارد كلاس اول شده و تا ششم ابتدائى در همانجا ادامه تحصيل دادند.
در سال 1342 به پيشنهاد بزرگان روستا و علاقه به علوم حوزوى، وارد حوزه علمیه آمل شده و در مسجد امام حسن عسگرى عليه السلام به فراگيرى علوم حوزوی پرداخت. در سال 1343 وارد حوزه علميه قم شده، در مدرسه حضرت آيةالله العظمى گلپايگانى، فیضیه و سپس رضویه مشغول به درس شدند. دروس خارج فقه را خدمت حضرات آيات مشكينى(كتاب حدود و ديات)، جوادى آملى(متاجر)، مكارم شيرازى (صلوة) و يكدوره اصول را خدمت حضرت آيةالله العظمى ميرزا هاشم آملى فراگرفتند. در فلسفه (كتاب اشارات) را خدمت حضرت آيةالله حسن زاده آملى و (كتاب اسفار اربعه) را خدمت حضرت آيةالله جوادى آملى و حضرت آيةالله محمدى گيلانى و (شرح منظومه) را خدمت آيةالله حقى فراگرفتند. روش تحقيق و نويسندگى را ابتداء از خدمت شهيد مفتح و سپس حضرت آية الله سبحانى و شهيد محمد مصطفوى كرمانى در طول ساليان 50 تا 57 آموختند.
اول- تحقیقات علمی
در تحقيقات خود به عقائد اسلامى، فلسفه، احكام، و ارزيابى پيرامون حديث و نهجالبلاغه اهتمام ورزیدند که حاصل آن انتشار آثار ذیل می باشد:
الف ـ مجموعه بينش توحيدى
· عقائد اسلامى
· فلسفه اجتهاد و تقليد
· 3ـ سيرى در تفكر مادى
· 4ـ مذهب روشنفكرى
· 5ـ ابزار و وسائل تحقيق
· 6ـ طرحهاى نوين آموزشى
· 7ـ روشهاى بررسى مكتبها
· 8ـ جهانبينى توحيدى
· 9ـ كدام اسلام؟
· 10ـ طرح عقائد و احكام
· 11ـ روش نوينى در تدريس احكام
ب ـ مجموعه تربيتى
· مسئوليت تربيت «كه چاپ دهم آن منتشر شد و در ميان بانوان رواج شايستهاى يافته است».
· مسئله تربيت
ج ـ مجموعه آشنائى با نهجالبلاغه
· 1ـ شناخت نهجالبلاغه «كه متن درسى معلمان و مربيان وزارت فرهنگ قرار گرفت»
· 2ـ اطلاعات مقدماتى نهجالبلاغه
· 3ـ كليدهاى شناسائى نهجالبلاغه
· 4ـ روشهاى تحقيق در نهجالبلاغه
· 5ـ طرحهاى آموزشى نهجالبلاغه
· 6ـ اسناد و مدارك نهجالبلاغه
· 7ـ روات و محدثين نهجالبلاغه
· 8ـ شرح آموزشى نهجالبلاغه «3 جلد»
· 9ـ فهرست شروح نهجالبلاغه «3 جلد»
· 10ـ شعر شاعران در نهجالبلاغه «2 جلد»
· 11ـ فرهنگ واژههاى معادل نهجالبلاغه
· 12ـ فرهنگ موضوعات كلى نهجالبلاغه
· 13ـ فرهنگ معارف كلى نهجالبلاغه «2 جلد»
· 14ـ فرهنگ لغات نهجالبلاغه
· 15ـ المعجم المفهرس لالفاظ نهجالبلاغه«كه بارها در كشورهاى عربى مثل لبنان و مصر بچاپ رسيد و در نمايشگاههاى بين المللى حضور پيدا كرد و هم اكنون چاپ بيستم آن در دست نشر است».
د ـ مجموعه فرهنگ سخنان معصومينعليهم السلام
· 2ـ نهجالحياة «2» (فرهنگ سخنان پيامبر اسلامصلى الله عليه وآله وسلم)
· 3ـ نهجالحياة «3» (فرهنگ سخنان امام علىعليه السلام)
· 4ـ نهجالحياة «4» (فرهنگ سخنان حضرت فاطمهعليها السلام)
· 5ـ نهجالحياة «5» (فرهنگ سخنان امام حسنعليه السلام)
· 6ـ نهجالحياة «6» (فرهنگ سخنان امام حسينعليه السلام)
· 7ـ نهجالحياة «7» (فرهنگ سخنان امام سجادعليه السلام)
· 8ـ نهجالحياة «8» (فرهنگ سخنان امام باقرعليه السلام)
· 9ـ نهجالحياة «9» (فرهنگ سخنان امام صادقعليه السلام)
· 10ـ نهجالحياة «01» (فرهنگ سخنان امام كاضمعليه السلام)
· 11ـ نهجالحياة «11» (فرهنگ سخنان امام رضاعليه السلام)
· 12ـ نهجالحياة «21» (فرهنگ سخنان امام جوادعليه السلام)
· 13ـ نهجالحياة «31» (فرهنگ سخنان امام هادىعليه السلام)
· 14ـ نهجالحياة «41» (فرهنگ سخنان امام عسگرىعليه السلام)
· 15ـ نهجالحياة «51» (فرهنگ سخنان امام زمانعليه السلام)
ه ـ مجموعه تحليل تاريخ ساسى معصومينعليه السلام
· 1ـ روشهاى مبارزاتى پيامبران آسمانى
· 2ـ روشهاى مبارزاتى پيامبر اسلامصلى الله عليه وآله وسلم
· 3ـ سيره امامعلىعليه السلام در 15 جلد
· 4ـ امام علىعليه السلام الگوى كامل انسانيت
· 5ـ موفقيتها و مشكلات امام علىعليه السلام
· 6ـ تحليل حوادث ناگوار زندگانى حضرت زهراعليها السلام
· 7ـ رهآورد مبارزات حضرت زهراعليها السلام
· 8ـ ويژگىهاى مبارزات حضرت زهراعليها السلام
· 9ـ نقش الگوئى حضرت زهراعليها السلام
· 10ـ انگيزههاى قيام عاشورا
· 11ـ پيامهاى عاشورا
· 12ـ حماسه غدير
· 13ـ جايگاه غدير
و ـ كتابهائى كه در آستانه نشر قرار دارند بشرح زير است.
· 1ـ تفسير آموزشى قرآن الف : 3 جلدى، 1500 صفحه
· 2ـ شرح و تفسير نهجالبلاغه الف : 3 جلدى در 1500 صفحه
· 3ـ فهرست شروح نهجالبلاغه الف : 3 جلدى در 1700 صفحه
· 4ـ سيره عملى حضرت اميرالمؤمنينعليه السلام الف : 15 جلد در 25 عنوان
· 5ـ دروس آموزشى نهجالبلاغه الف : 3 جلدى داراى 1500 صفحه
· 6ـ روش برداشت از قرآن الف : 2 جلدى در 500 صفحه
· 7ـ روش تحقيق و برداشت از نهجالبلاغه الف : 2 جلدى در 500 صفحه
· 8ـ اسناد و مدارك نهجالبلاغه الف : 1 جلدى در 700 صفحه
· 9ـ روات و محدثين نهجالبلاغه الف : 1 جلدى در 850 صفحه
· 10ـ جايگاه غدير الف : 1 جلدى در 300 صفحه
· 11ـ نقش الگوئى حضرت زهراعليها السلام الف : 1 جلدى در 300 صفحه
· 12ـ زن و تضادهاى زندگى اجتماعى الف : 1 جلدى در 300 صفحه
· 13ـ فرهنگ سخنان حضرت زهراعليها السلام الف : 1 جلدى در 350 صفحه
· 14ـ گلبوتههاى گلستان فاطمهعليها السلام 1 جلدى در 300 صفحه
· 15ـ اخلاق نظامى در نهجالبلاغه الف : 1 جلدى در 300 صفحه
· 16ـ تئوريهاى مديريت از ديدگاه نهجالبلاغه الف : 1 جلدى در 300 صفحه
· 17ـ باورهاى جاودانه در نهجالبلاغه الف : 1 جلدى در 500 صفحه
· 18ـ ره آورد عاشوراء الف : 1 جلدى در 400 صفحه
· 19ـ ره آورد اسارت عترتعليهم السلام الف : 2 جلدى در 800 صفحه
· 20ـ اصول پنجگانه اعتقادى در نهجالبلاغه الف : 1 جلدى در 600 صفحه
· 21ـ فرهنگ سخنان حضرت زهراعليها السلام(به زبان لاتين)
· 22ـ فرهنگ سخنان امام حسينعليه السلام(به زبان لاتين)
· 23ـ فرهنگ سخنان امام حسينعليه السلام الف : 1 جلدى در 800 صفحه
· 24ـ امام على الگوى كامل انسانيت الف : 1 جلدى در 600 صفحه
دوم ـ فعاليتهاى فرهنگى
قبل از پيروزى انقلاب با تشكيل كلاسهاى عقائد و جلسه بانوان در شهر و روستا تلاش ايشان بر اين بود كه نسل جوان را نسبت به دين و باورهاى مذهبى آشنا سازند و در اكثر جلسات مذهبى با تشكيل پرسش و پاسخ سعى بر از ميان برداشتن مشكلات فكرى جوانان بود كه در شهرستان ساوه در سال 56 و در شهرستان سيرجان در سال 55 و آمل در سال 56 دستگير و در زندان شهربانى قم زندانى شدند.
سوم ـ فعاليتهاى سياسى، فرهنگى
بدليل علاقه به فعاليتهاى فرهنگى پس از پيروزى انقلاب اسلامى به رهبرى امام امت، مسئوليت آموزش سپاه آمل و سپس جهاد ميناب، و تدريس در دانشكدهها و دانشگاههاى كشور را پذيرفتند و مدتى نيز امام جمعه شهرستان سميرم بودند. سپس تدريس در دانشگاههاى مختلف كشور و حوزه علميه را بعهده گرفتند كه در اغلب مراكز فرهنگى و سمينارها فعاليت جدى داشتند. و چون كار أساسى و محورى ايشان پيرامون نهجالبلاغه بود حدود هشت سال مسئول واحد تحقيقاتى بنياد نهجالبلاغه بودند و آنگاه خودشان مؤسسهاى را بنام مؤسسه تحقيقاتى فرهنگى اميرالمؤمنينعليه السلام تأسيس و همه تلاش و كار فرهنگى خود را در آن متمركز نمودند. مدتى نيز ضمن تدريس در دانشگاهها، عضو هيئت علمى مجتمع آموزشى جانبازان بودند.
چهارم ـ فعاليتهاى فرهنگى تحقيقاتى با وزارت فرهنگ
يكى ديگر از فعاليتهاى فرهنگى تهيه جزوات مسابقاتى نهجالبلاغه براى مقطع راهنمائى و دبيرستان و پيش دانشگاهى در طول ده سال(66 تا 77) مىباشد، كه اين همكارى ادامه دارد و جزوات زير تا كنون آماده شده است.
1ـ آئين دوستيابى در نهجالبلاغه
2ـ ارزشهاى اخلاقى در نهجالبلاغه
3ـ اخلاق اجتماعى در نهجالبلاغه
4ـ جوان و ارزشهاى انسانى در نهجالبلاغه
5ـ جاذبه و دافعه در در نهجالبلاغه
6ـ حق و باطل در نهجالبلاغه
7ـ دوستى دوستان در نهجالبلاغه
8ـ تربيت در نهجالبلاغه
9ـ واقعيتنگرى در نهجالبلاغه
10ـ نظارت مردمى در نهجالبلاغه
11ـ پيام استقامت امام در نهجالبلاغه
12ـ نوجوانى و ارزشها از ديدگاه نهجالبلاغه
13ـ نوجوانى و ارزشها از ديدگاه نهجالبلاغه
14ـ اخلاق نوجوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
15ـ اخلاق نوجوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
16ـ مسئوليتهاى جوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
17ـ مسئوليتهاى جوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
18ـ جوان و سازندگى از ديدگاه نهجالبلاغه
19ـ جوان و سازندگى از ديدگاه نهجالبلاغه
20ـ شناخت دوران جوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
21ـ شناخت دوران جوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
22ـ پسران و آينده سازى از ديدگاه نهجالبلاغه
23ـ دختران و آينده سازى از ديدگاه نهجالبلاغه
24ـ راه مقابله با مشكلات جوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
25ـ راه مقابله با مشكلات جوانى از ديدگاه نهجالبلاغه
این محقق فرزانه پس از عمری خدمت به مکتب نجات بخش اهل بیت(ع) و ترویج کلام نورانی حضرت امیرالمومنین(ع) در سال 1380ش دار فانی را وداع گفته و در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شدند.
