امام سجاد (ع) ماه مبارک رمضان را عید اولیاء الله می داند و یکی از بهترین بخشش های خدای سبحان را ماه رمضان و روزه این ماه معرفی می کند . در فرازهایی از دعای چهل و پنجم صحیفه سجادیه چنین می فرماید: «اللهم و انت جعلت من صفایا تلک الوظایف و خصائص تلک الفروض شهر رمضان الذی اختصصته من سایر الشهور . . .»
خدایا نعمت های فراوانی به ما دادی یکی از برجسته ترین نعمتها ماه رمضان و یکی از بهترین فضیلت ها روزه این ماه است که نصیب ما کردی و هیچ زمانی به عظمت زمان ماه رمضان نیست . گذشته از آن که شب قدر را در آن قراردادی، این ماه ظرف نزول قرآن شد که چنین فیضی در این ماه نازل شد . و این نعمت را مخصوص مسلمانان نمودی و سایر ملل از نعمت روزه گرفتن محرومند، ما به امر تو روزش را روزه گرفتیم و شبش را به کمک تو به قیام و عبادت مشغول بودیم .
پس از جملاتی فرمود: «واربحنا افضل ارباح العالمین » ما ربح و سودی که در این ماه بردیم هیچ تاجری در هیچ گوشه دنیا نبرده است . «ثم قد فارقنا عند تمام وقته و انقطاع مدته و وفاء عدده » ، این ماه بعد از آن که پایانش فرارسید، از ما مفارقت و هجرت کرد و ما را تنها گذاشت «فنحن مودعوه وداع من عز فراقه علینا» ، پس ما هم با ماه خدا وداع می کنیم وداع با دوست عزیزی که مفارقتش برای ما توانفرساست، «و غمنا و اوحشنا انصرافه عنا» ما کسی را وداع می کنیم که رفتنش برای ما بسیار گران و سخت است و ما را غمگین می کند و به وحشت و ترس می اندازد . «ولزمنا له الذمام المحفوظ و الحرمة المرعیة والحق المقضی » باید حقی که او بر عهده ما دارد، رعایت کنیم و حرمتی که در پیش ما دارد ارج نهیم و به تعهدی که بین ما و اوست وفا کنیم .
«فنحن قائلون: السلام علیک یا شهر الله الاکبر و یا عید اولیائه » آنگاه که این دوست از ما جدا شد می گوییم: سلام بر تو ای بزرگترین ماه که به خدا انتساب داری و سلام بر تو ای عید اولیای الهی .
«السلام علیک یا اکرم مصحوب من الاوقات و یا خیر شهر فی الایام والساعات » سلام بر تو ای گرامی ترین وقتهایی که با ما بودی و ای بهترین ماه در روزها و ساعتها .
«السلام علیک من شهر قربت فیه الآمال و نشرت فیه الاعمال » سلام ما بر تو ای ماهی که آرزوها در این ماه نزدیک شد [ما فهمیدیم که چه بخواهیم] و اعمال در آن پراکنده .
«السلام علیک من قرین جل قدره موجودا و افجع فقده مفقودا» سلام بر تو ای نزدیکی که وقتی بودی گرامی بودی و حال که در آستانه رفتن هستی، رفتنت فاجعه است . «و مرجو آلم فراقه » سلام بر تو ای تکیه گاه امید، که در هنگام مفارقت، ما را متالم و رنجور کردی .
«السلام علیک من الیف آنس مقبلا فسر و اوحش منقضیا فمض » سلام بر تو ای دوست با الفت که وقتی آمدی ما را مسرور و وقتی رفتی ما را گداختی .
«السلام علیک من مجاور رقت فیه القلوب و قلت فیه الذنوب » سلام بر تو ای همسایه عزیز، تو همسایه ای بودی که در این مدت در اثر همجواری با تو دلها رفیق و گناهان کم شد .
«السلام علیک من ناصر اعان علی الشیطان و صاحب سهل سبل الاحسان » سلامی بر تو ای رفیقی که کمک کردی تا ما بر شیطان مسلط شدیم .
«السلام علیک ما اکثر عتقاء الله فیک » سلام بر تو ای ماه، چه بسیار بنده هایی را که خدا در زمان تو آزاد کرده است . (خداوند آنان را که گرفتار آتش و رذایل اخلاقی بودند، از این بندها آزاد کرده و چه نعمتی بهتر از آزادی است که انسان برده هوی نباشد و زمامش را به دست هوس نسپارد) .
«و ما اسعد من رعی حرمتک بک » چقدر سعادتمند شد کسی که احترام تو را حفظ کرد و مواظب بود تا در این ماه حرف بد نزند و خیال گناه نکند .
«السلام علیک ما کان امحاک للذنوب و استرک لانواع العیوب » سلام بر تو ای حقیقت ماه مبارک رمضان که محو کننده گناه هستی و عیب را می پوشانی .
«السلام علیک ما کان اطولک علی المجرمین » سلام بر تو ای ماه مبارک رمضان که برای افراد تبهکار بسیار طولانی هستی، «واهیبک فی صدور المؤمنین » و چه با هیبت و جلال بودی در دل های اهل ایمان . «السلام علیک من شهر لاتنافسه الایام » درود بر تو ای ماهی که هیچ ماهی توان مسابقه و رقابت با تو را ندارد . [و همه یازده ماه به دنبال تو هستند ].
«السلام علیک من شهر هو من کل امر سلام » درود بر تو ماهی که از هر چیز (پیش آمدهای بدو شیطان) سلامت و بی گزند است .
«السلام علیک غیر کریه المصاحبة و لاذمیم الملابسة » سلام بر تو، در این مدتی که مهمان ما بودی یا مادر خدمت تو بودیم، هیچ بدی ندیدیم و لذت بردیم .
«السلام علیک کما وفدت علینا بالبرکات، و غسلت عنا دنس الخطیئات » سلام بر تو که همراه خود برکت آوردی، ما را شستشو دادی و رفتی [و اگر بعدها آلوده شویم به دست خود شده ایم]
«السلام علیک غیر مودع برما و لا متروک صیامه ساما» درود بر توت که پس از یک ماه میهمانی در هنگام تودیع ما احساس خستگی نکردیم و رنجی احساس ننمودیم .
«السلام علیک من مطلوب قبل وقته و محزون علیه قبل فوته » سلام بر تو که قبل از آمدن انتظارت را داشتیم و هم اکنون با رفتنت ما را غمگین کرده ای .
«السلام علیک کم من سوء صرف بک عنا و کم من خیر افیض بک علینا» سلام بر تو که به برکت تو خدا بسیاری از بلاها را از ما برداشت و بسیاری از برکات را به ما عطا کرد . [در حقیقت ما مهمان تو بودیم نه تو مهمان ما]
«السلام علیک و علی لیلة القدر التی هی خیر من الف شهر» سلام بر تو ای ماه، سلام بر لیلة القدر آن شبی که از هزار ماه بالاتر است .
«السلام علیک ما کان احرصنا بالامس علیک و اشد شوقنا غدا الیک » سلام بر تو ای ماهی که دیروز حریص بودیم که بیایی و فردا هم مشتاقیم که تو را زیارت کنیم .
«السلام علیک و علی فضلک الذی حرمناه، و علی ماض من برکاتک سلبناه » درود بر تو و فضیلت تو، درود بر تو و برکات تو که امروز از آن محروم شدیم .
پس حضرت در ادامه دعا عرض می کند: خدایا تو آن توفیق را دادی که ما اهل این ماه باشیم در حالی که عده ای از فضیلت این ماه به خاطر شقاوتشان محرومند، پروردگارا تو مولای مایی در آنچه ما را به شناخت آن برگزیده ای و ما را راهنمایی کردی که از آن پیروی کنیم و در پرتو توفیق تو به روزه و نماز آن با اعتراف به تقصیر نایل آمدیم و اندکی از وظایف بسیار را ادا کردیم .
پروردگارا در حالی تو را ستایش می کنیم که به بد رفتاری خود اقرار و به ضایع نمودن نعمت احکام تو و عمر خویش اعتراف داریم و برای توست از ناحیه دلهای ما پیمان پشیمانی و از ناحیه زبان پوزش طلبی صادقانه، پس اجر مصیبت در اعتراف به تقصیر را به ما عنایت و عوض خیری به ما لطف فرما . و پذیرش پوزش را برای ما مقرر فرما و ما را در تقصیر از ادای حق خود سرزنش مکن و عمر ما را تا ماه مبارک آینده طولانی بفرما و هنگامی که ما را به سال آینده رساندی کمک کن تا آنچه در خور توست عبادت کرده و آنچه سزاوار توست طاعت کنیم و توفیق انجام کار نیک را به طور مستمر بهره ما فرما تا آنچه شایسته مقام توست در تمام ماه مبارک رمضان که در مدت عمر ما پیش می آید جبران شود .
پروردگارا هجران ماه مبارک را که مصیبت ماست برای ما در روز عید فطر بابرکت جبران فرما و ثواب همه کسانی که تا روز قیامت در این ماه روزه، روزه می گیرند یا عبادت می کنند برای ما نیز مقرر فرما .
× خداوندا ! پاداش همه روزه داران را به همه ما ارزانی دار و توفیق بهره مندی از این فیوضات را در طول سال عنایت فرما و ما را از پیروان واقعی آن امام همام قرار ده .
منبع: پاسدار اسلام،آذر1379، شماره 228
