در اصطلاح فقهي سنت عبارت است از: قول، فعل و تقرير پيامبر اكرم(ص) كه در ضمن مصدر تشريع احكام در كليه مذاهب اسلامي محسوب مي شود. اين اصطلاح از آن هنگام شكل گرفت كه پيامبر(ص) به مسلمانان امر فرمود از سنت او پيروي كنند. بدين ترتيب كلمه سنت آنگاه كه به تنهايي و بدون انتساب به كسي به كار رود، مفهوم آن اموري است كه بيان كننده حُكمي شرعي از جانب رسول خدا(ص) باشد، خواه اين امور مبناي قولي داشته باشد يا فعلي و يا تقريري.
امّا در اصطلاح فقهاء اماميه سنت از مفهوم وسيعتري برخوردار است و از آن جايي كه امامان اهل بيت(ع) داراي ملكه عصمت اند و اين اصل با ادلّه خاصّ خود ثابت شده است، قول و فعل و تقرير آن گراميان همانند پيامبر(ص) مورد اعتماد و حجّت است. بديهي است امامان اهل بيت(ع) همانند ساير اصحاب و تابعين و راويان احاديث نبوي(ص) نيستند كه اقوال ايشان فقط به جهت وثاقت و اعتماد در نقل روايات حجّت باشد، بلكه آنها اماماني هستند كه توسطرسول خدا(ص)و از جانب خداي متعال منصوب شده اند و در مسائل شرعي بر اساس احكام واقعيِ تعيين شده از جانب خداوند حكم مي كنند. اين احكام حقيقي يا از طرق وحياني ـ مانند وحي نبوي ـ و يا از طريق معصوم ديگر به آنها مي رسد. از اين رو سنت امامان(ع) با توجّه به برخورداري از لوازم حجّيت يعني عصمت و علم، همانند سنت نبوي، حجّت و واجب الاتّباع است و عبارت مي باشد از: قول و فعل و تقرير.
دانلود متن کامل مقاله، در قالب پی دی اف، حجم 303 کیلو بایت
*استاد مدعو گروه تاریخ اسلام
منبع: نشریه گلستان قرآن، مرداد 1380، شماره76.
