سال انتشار: 1387
عنوان نشر: پايان نامه کارشناسي ارشد
دانشگاه امام صادق عليه اسلام*دانشکده الهيات و معارف اسلامي
استاد راهنما : کامران ايزدي مبارکه | دانشجو : علي ملاکاظمي |
گفتن و نوشتن درباره امام حسين عليه‌السلام و آنچه در کربلا بر وي، خاندان و اصحاب گرانقدرش گذشت، کاري بس سهل و ممتنع است. چراکه از يک سو دريايي از اطلاعات و اخبار در اختيار ماست که مي‌توانيم و بايد از آنها بهره ببريم و از سوي ديگر آميخته شدن اخبار سره و ناسره در روايت تاريخي کربلا، نوشتن و سخن گفتن را سخت دشوار کرده است. افزون بر اينها در طول تاريخ عنايت به اين حادثه عظيم و نگارش تاريخ آن جدي‌تر از ساير رخدادها بوده و آثار متعددي دراين‌باره نوشته شده است. مع الاسف بسياري از اين تواريخ از بين رفته است و با بررسي مکاتب تاريخ نگاري عاشورا و منابع موجود درآن مکاتب مي‌توان دريافت در ميان منابع اصيل موجود که با اعتماد کلي به آنها مي‌توان به بررسي اين رويداد بزرگ پرداخت پنج مورد وجود دارد که مربوط به قرون نخست تا چهارم هجري مي‌باشد که عبارتند از: مقتل الحسين ابي مخنف، طبقات ابن سعد، انساب الاشراف بلاذري، اخبارالطوال دينوري و الفتوح ابن اعثم کوفي. در بررسي اخبار و روايات موجود در منابع و مآخذ اصيل اين حادثه بزرگ نيز اين حقيقت آشکار مي‌گردد که با تکيه بر حداقل نه روش مي‌توان به نقد اخبار موجود در آن منابع و در نهايت تمييز بين اخبار سره از ناسره پرداخت، که بهترين و کارآمدترين روش، نقد اخبار با تکيه بر مويدات مسلم تاريخي بالاخص مطالعات مردم‌شناختي دو شهر کوفه و شام در آستانه قيام امام حسين عليه‌السلام مي‌باشد. از سوي ديگر در مطالعه اخبار موجود در اين منابع با اين مساله مواجه مي‌شويم که گاهي بين دو يا چند خبر اختلاف و يا تعارض وجود دارد، در اين گونه موارد نيز مي‌توان با استمداد جستن از ملاک‌هايي چون مطابقت اخبار با قول معتبر معصومين عليهم‌السلام، مطابقت اخبار با منزلت والاي اهل بيت عليهم‌السلام و خاندان مطهر ايشان، مطابقت اخبار با مويدات مسلم تاريخي و ضبط خبر در منبع اصيل و وثاقت مولف آن، به حل تعارض آن اخبار پرداخت. بدين ترتيب هنوز اميد آن مي‌رود که بتوان با تکيه بر روشهايي کارآمد، يک تاريخ کامل و منزه از هرگونه اخبار ناصحيح از حادثه عاشورا ارايه داد.
كليد واژه ها: مقتل،ارباب مقاتل،اخبار،اخبار ماثور،نقد متن،اسناد،تحريف
