مجموعه مقالات تاریخ و همکاریهای میانرشتهای توسط پژوهشکدة تاریخ اسلام منتشر شد. این مجموعه، مقالات نخستین همایش از همایشهای دو سالانة تاریخ و همکاریهای میانرشتهای است که به کوشش دبیر علمی این همایش دکتر داریوش رحمانیان منتشر شده است. این مجموعه مشتمل بر 26 مقاله در 547 صفحه در شمارگان 1000 و با قیمت 25000 تومان در اختیار علاقمندان این حوزه قرار گرفته است.
در دورههای پیشین که علوم حد و مرز و تعریف جامعی نداشت، یک رشتة علمی میتوانست چندین رشتة دیگر را در بر بگیرد و مثلاً علم فلسفه شامل علوم الهیات، طبیعیات و ریاضیات میشد. تا آنکه به تدریج علوم مختلف، با تعریفها و حد و رسمهای جدید، مطرح شد، تخصصگرایی در علوم قوت گرفت و هر رشتة علمی به چندین رشته تقسیم شد.
اما در دورة جدید، بررسی و مطالعة هر یک از علوم نیازمند مطالعه و آشنایی با علوم دیگر است، از همین رو، رابطه و همکاری علوم با یکدیگر، مطرح شد و امروزه این همکاری، میان رشتههای گوناگون علوم، بسیار جدی و حیاتی شده است. گروه تاریخ و همکاریهای میانرشتهای پژوهشکدة تاریخ اسلام جهت بسترسازی گفتگوها و همکاریهای میان مورخان و تاریخپژوهان با اصحاب دیگر رشتهها، تأسیس شد. این گروه، همایش دوسالانهای با عنوان تاریخ و همکاریهای میان رشتهای طراحی کرده است که نخستین آن با عنوان «تاریخ و همکاریهای میان رشتهای» در اسفندماه 1390 برگزار شد. مجموعه مقالات این همایش، به تازگی منتشر شده است. این مجموعه مشتمل بر 26 مقاله به شرح زیر است:
– روانشناسی تاریخی و تاریخ روانشناختی با تکیه بر نظریة فرهنگی –تاریخی لوویگوتسکی
سید هاشم آقاجری
– حضور فلسفه در تاریخ: مسأله نامگذاری و مطالعة موردی خلیج فارس در مقدمه ابن خلدون
مرتضی بحرانی، حمید نساج
– دورههای تاریخی و فاصلهگذاری هویتی با رویکرد نشانهشناسی فرهنگی
احمد پاکتچی
– تعامل میان رشتهای نقد ادبی با تاریخ
حسین پاینده
– تأملی در گسست میان تاریخ و جامعهشناسی در ایران
ابراهیم توفیق
– تاریخ شناسی و مطالعات میان رشتهای: فرصت یا تهدید؟
حسن حضرتی
– چرایی و چگونگی کاربست نظریة بینامتنیت در پژوهشهای تاریخی
نسیم خلیلی
– تاریخ و اقتصاد: علوم جانشین یا مکمل؟ مقدمهای بر «تاریخسنجی اقتصادی»
محسن رنانی
– سیاستهای زمانی حاکم بر تقویم ایران
زهره سروشفر
– تاریخ، فراسوی منازعه
حسین سلیمی
– حرفة جامعهشناس: مشارکت در ساخت «تاریخی دیگر»
سارا شریعتی
– کلیومتریک (بهرهگیری از دانش آمار در تاریخ)
مریم شیپری، بیتا علائی
– عناصر تاریخی در رمانهای تاریخی فارسی
محمد عبدالصبور خان
– کاربرد نشانهشناسی به عنوان یک مدل تحلیلی در پژوهشهای تاریخی
زهرا علیزاده بیرجندی، الهام ملکزاده
– تاریخ باوری جدید: فرضیه پردازی تاریخی با ابزار ادبیات
جلال فرزانه دهکردی
– مبانی نظری تاریخ فرهنگی در مطالعة فرهنگ معاصر ایران
ناصر فکوهی
– شکلگیری شهر سرپل زهاب در دورة قاجار
صباح قنبری، صباح خسرویزاده
– نقش و کاربرد دانش و آگاهی تاریخی در آموختن و آموزش زبانهای خارجی
آرش گلاندام
– نقد تاریخ سیاسی؛ ارزیابی همکاری میانرشتهای تاریخ و علوم سیاسی
احمد گلمحمدی
– بررسی میانرشتهای تعامل دانش تاریخ و روانکاوی
سید حسین مجتهدی، مینا الهامی اصل
– فراسوی تاریخ در تاریخ
حسین مصباحیان
– ادبیات (رمان) به مثابه محل مطالعة سیاست، ذهنیت ملی و میراث زیستی- فرهنگی جوامع
سید مهدی میربد
– تاریخ در گذرگاه فرهنگی؛ تحلیل زیستجهان اشرافیتِ رو به زوال در روایت بلندیهای بادگیر
مهدی نجفزاده
– اکنون زیسته به مثابه تاریخ و انسان به مثابه هستیِ تاریخی: بنیادهای انسانشناسی و انسانشناسیِ تاریخی نزد ویلهلم دیلتای
بیتا نقاشیان
– تفسیر در تاریخ از منظر مناسبات بین رشتهای
حسینعلی نوذری
– تأملی در پیوند دو رشتة تاریخ و معماری
سیده میترا هاشمی
منبع: پژوهشکده تاریخ اسلام.