در بيستم صفر سال 61 قمری مصادف با اولين اربعين ابا عبدالله الحسين (ع)، جابر بن عبدالله انصاري، صحابي بزرگوارپيامبر (ص) همراه عطيه از اهالي كوفه براي زيارت قبر امام حسين از مدينه وارد كربلا گرديد[1]. در بين محدثان و مؤرخان دربارة حضور جابر بن عبدالله در كربلا در روز اربعين اختلاف نظر وجودندارد اما در اين كه آيا اهل بيت (ع) هم در اين روز در كربلا حضور داشته اند يا نه؟ از ديرباز اختلاف وجود داشته است .
شيخ مفيد در مسار الشيعه[2] و شاگردش شيخ طوسي در مصباح المتهجد[3]و كفعمي در المصباح[4] از متقدمين و محدث نوري در لؤلؤوالمرجان[5] و محدث قمي در نفس المهموم[6] از متأخرين به اين عقيده اند كه اسراء اهل بيت (ع) در كربلا حضور نداشته اند و ملاقاتي بين آن ها و جابر صورت نگرفته است بلکه بيستم صفر، همان روزي است كه حرم امام حسين (ع) از شام به سوي مدينه مراجعت كرده اند[7].(از مسيري غير از عراق )
در مقابل شيخ صدوق در الامالي[8] ، سيد بن طاووس در اللهوف[9] ، ابوريحان بيروني در آثار الباقيه عن قرون الخاليه [10] از متقدمين و قاضي طباطبايي در كتاب تحقيقي در اولين اربعين سيدالشهداء از متاخرين به اين عقيده اند كه در روز 20 صفر سال 61 قمری اسراء اهل بيت (ع) در كربلا حضور داشتند.و سر مبارك امام حسين (ع)و باقي شهدا در كنار بدن هاي شان دفن گرديد .از ميان علماي اهل سنت، سبط بن الجوزي در تذكره الخواص [11]و شبراوي شافعي در الاتحاف بحب الاشراف [12] به نوعي انتقال سرهاي مبارك واسراء اهل بيت (ع) را به كربلا تأييد مي كنند ، اما تواريخ مهمي چون تاريخ طبري ، الكامل في التاريخ ،تاريخ ابي مخنف ، اخبار الطوال دينوري ومروج الذهب با وجود اهميت اين خبر، بدان اشاره ایی نکرده اند که این موضوع، عدم حضور اسراء در كربلا را قوت مي بخشد.
1-مسار الشيعه ، شيخ مفيد ، دار المفيد بيروت چاپ دوم 1414ص46 واللهوف سيدبن طاووس ترجمه سيد احمد زنجاني انتشارات جهان تهران ص 196 والمصباح كفعمي مؤسسه الاعلمي للمطبوعات 1414 چاپ اول ص648
2- مسارالشيعه همان
3- مصباح المتهجد شيخ طوسي ص787
4- المصباح كفعمي ،موسسه الاعلمي للمطبوعات 1414 چاپ اول ص 648
5-لؤلؤ ومرجان ، محدث نوري ، فراهاني تهران 1364 ص150
6-نفس المهموم ،شيخ عباس قمي ، انتشارات مسجد جمكران ،ص595 ووقايع الايام ، شيخ عباس قمي موسسه البلاغ بيروت 205
7-محدث نوري مي گويد عبارت مفيد وطوسي مي رساند كه اربعين روزي است كه اسرا از شام به مقصد مدينه خارج شدند نه اينكه به مدينه رسيدند ،لؤ لؤومرجان ص 154
8- الامالي أو المجالس ، صدوق مؤسسه الاعلمي للمطبوعات 1410 چاپ پنجم ص142
9- اللهوف همان 195و196
10- آثار الباقيه بيروني ، دار الكتب العلميه 1420 چاپ اول ص294
11- تذكره الخواص ، سبط بن الجوزي ،مؤسسه اهلبيت (ع) 1401 ص420
12 الاتحاف بحب الاشراف ، شبراوي ، مؤسسه دار الكتاب الاسلامي 1423 كتابخانه ملي ايران
