در آستانه سالروز ولادت پیامبر اعظم(ص) گفتگویی داشتیم با جناب آقای حسین قاضی خانی، استاد مدعو گروه تاریخ اسلام جامعه المصطفی العالمیه و پژوهشگر تاریخ اسلام و سیره نبوی. وی در آغاز صحبت های خود مفهوم سیره را واکاوی کرد و گفت:
«سيره» را در لغت به معناي سنّت، روش، هيأت، حالت، طريقه و راه و رسم آورده اند و با توجه به مفهوم و استعمال آن مي توان «سيره» را نوع و سبک رفتار و طريقه زندگي معنا کرد. «سيره» در اصطلاح تاریخنگاران، به معناي شرح زندگي پيامبر اکرم(ص) يا بزرگان دين و شخصيت هاي برجسته است. سیره در این معنا با شرح حال و نقل وقایع روی داده در زندگی بزرگان یکی دانسته شده است، که به نظر با مفهوم لغوی سیره همخوانی ندارد. در شرح وقایع هرچند در ضمن مباحث ممکن است نیم نگاهی هم به سیره وجود داشته باشد، اما اصل مطلب مغفول واقع میشود.
استاد مدعو گروه تاریخ جامعه المصطفی العالمیه در نگاهی به تألیفات نگاشته شده در موضوع سیره پیامبر(ص) اظهار داشت:
به هر روی در منابعی که با عنوان سیره به زندگی پیامبر(ص) پرداخته شده است، بیشتر نقل وقایع تاریخی به چشم میخورد تا اهتمام به بیان شیوه زندگی و راه ورسم زندگی پیامبر. البته این نکته که سیره به چه معنا باید باشد و اصول نگارش و مؤلفه های مطرح در آن، چیست از دغدغه هایی است که نیاز به بررسی و همفکری صاحبنظران این رشته دارد. نباید از نظر دور داشت که امروزه با توجه به همت برخی از مراکز علمی و اساتید از جمله گروه تاریخ جامعه المصطفی و … توجه به سیره نبوی و بحثهای نظری مرتبط با آن را شاهد هستیم. مقالات و پایاننامه های مرتبط با این موضوع که در سالهای اخیر نگارش یافته اند تلاش برای ورود به این مسیر را نوید می دهند.
این پژوهشگر سیره نبوی تأکید کرد: استفاده از قرآن و احادیث معصومان میتواند یاری رسان ما در مطالعه سیره نبوی و بحثهای نظری مرتبط با آن باشد. البته ممکن است گفته شود در این گونه مباحث نباید باورهای دینی را در تاریخ ورود داد که این هم از مباحثی است که باید در جای خود مورد بحث قرار گیرد. هرچند آموزه های این دو منبع در بسیاری موارد در بحث ما تأییدات تاریخی فراوانی دارند، اما به چه دلیل در منابع سیره بر روی آنان مانور نمی دهند؟ این، جای کاوش دارد.