به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، نشست تخصصی "تشیع شامی و تشیع عراقی" از سوی مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الاسلامی در بیروت برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین جعفر المهاجر از اندیشمندان لبنان در این نشست مقدمه ای در متدولوژی تاریخ نگاری و نقد تاریخ مکتوب موجود بیان کرد و با اشاره به اینکه عمده تاریخ مکتوب موجود، توسط قدرت های زمانه نگاشته شده و تاریخ حقیقی بشر نیستند اظهار داشت:
با وجود اینگونه تاریخ ها، حل و فصل مسایل بسیار سخت است. چرا که در این نوع نگارش از تاریخ، مسایل اصلی به حاشیه رانده شده و امور فرعی جای آن را گرفته است.
وی در باب چگونگی رهیافت به حقیقت تاریخ گفت: ما کتاب هایی مانند ابن اثیر و تاریخ طبری را نباید تاریخ خود بدانیم بلکه کتب حدیث و سیره، کتب رجال و این قبیل کتاب ها تاریخ ما را تشکیل می دهند.
این استاد حوزه و دانشگاه، با اشاره به اینکه اصحاب قدرت در تاریخ خود تنها نکات مثبت خود را نگاشته و به پوشاندن عیوب می پرداختند، افزود: سلطه گران از تمام امکانات موجود استفاده کرده تا قدرت خود را حفظ کنند و همچنین هرگونه که می خواهند به نگارش تاریخ اقدام می کنند.
* علت توجه امام صادق(ع) به شهر قم
وی در قسمت های دیگر بحث خود به حیات فکری تشیع پرداخت و با اشاره به اینکه بنیه اصلی تشیع در زمان امام صادق علیه السلام شکل گرفت، ابراز داشت: در همان زمان بود که قم توسط اشعری ها، در منطقه ای کاملاً غیر مسکونی و به دور از مناطق قدرت فرمانروایان آن زمان شکل گرفت و امام صادق علیه السلام این منطقه را به همین دلیل انتخاب کردند که از دسترس دیگر مناطق دور باشد.
این عالم دینی با تاکید بر اینکه حیات فکری شیعه در ابتدا از قم نشأت گرفته است، افزود: تبویب و تصنیف احادیث، تألیف کتب فقهی و دیگر امور برای اولین بار توسط اشعری ها در این شهر صورت گرفت. سیر تفکر شیعه از ایران نشأت گرفت و پس از آن به عراق، منطقه شام و جبل عامل رفت و مجدداً به ایران بازگشت و این سیر تقریبا 2 قرن به طول انجامید.
* برنامه منظم ائمه(ع) برای شیعیان
وی با اشاره به اینکه تا زمان امام عسکری علیه السلام و تا پیش از غیبت امام عصر علیه السلام این حرکت فکری تحت رعایت ائمه علیهم السلام انجام می شد، خاطر نشان کرد: ائمه علیهم السلام از زمان امام صادق علیه السلام برنامه و رسیدگی کامل و منظمی برای شیعیان داشتند که این امر توسط نمایندگان و وکلای آنها در مناطق مختلف و البته به شکلی کاملا سرّی صورت می پذیرفت.
* معاویه و معرفی اسلام وارونه در شام
شیخ جعفر المهاجر با اشاره به ورود تشیع به منطقه شام در صدر اسلام، اظهار داشت: معاویه در آن زمان با دستانی آهنین شام را در چنگ خود گرفته بود و اسلامی متفاوت و وارونه را در این دیار اجرا می کرد.
وی با اشاره به اینکه نمایندگان ائمه در دیگر مناطق از جمله ایران و سمرقند و مناطق دور دست به امور شیعیان می پرداختند، خاطر نشان کرد: اما شیعیان در شام از حضور و مراجعه مداوم به اهل بیت علیهم السلام دور ماندند که البته هنوز دلیلی در اسناد و منابع در چرایی این موضوع به دست نیامده است.
* چرا به شیعیان سوریه نُصیری می گویند؟
این پژوهشگر عرصه تاریخ با بیان اینکه تشیع در طول تاریخ با تَهمیش و تَرذیل متعمِّدانه روبرو بوده است گفت: برای مثال شیعیان در سوریه به نُصیری (منتسب به محمد بن نُصیر) معروف شده اند در حالی که وی شخصیت مهم و معروفی نبود و این، دغل و حیله ای بوده است تا شیعه را به حاشیه برانند.
* نقش شهید اول در تمرکز بر فقه و فقیه
وی با اشاره به اینکه شهید اول، اولین کسی بود که تشیع را بر اساس مرکزیت فقه و فقیه برقرار کرد، ادامه داد: در منطقه جبل عامل، اولین کسانی که با شهید اول به مخالفت برخاستند، علمای بومی و کم اطلاعی همچون یلّوشی و ابن یحیی بودند.
شیخ جعفر المهاجر اظهار داشت: در زمان رعایت سرّی ائمه علیهم السلام، برخی افکار مخالف و دگراندیشانه وارد افکار شیعیان در شام شد که از جمله این افکار، ورود و نفوذ برخی اعیاد مسیحیت در میان شیعیان در منطقه شام بوده است.
* همه ما شیعیان علوی هستیم
وی با رد اینکه صفت "علوی" نباید فقط به عده ای خاص اطلاق شود و همه ما شیعیان علوی هستیم، خاطر نشان کرد: ما نتیجه تشیع عقلی هستیم که توسط شهید اول بنیان گذاشته شد و از بغداد وارد این منطقه یعنی جبل عامل شد و به ما رسید.
* برنامه ریزی دشمنان برای تشتت میان پیروان اهل بیت
این عالم دینی در توضیح اصطلاح تشیع شامی و اینکه هم اکنون 20میلیون شیعه شامی داریم، اظهار داشت: اصطلاح شیعه شامی را بدین منظور به کار می برم تا الفاظ و صفاتی همچون علوی ها و بکداشی ها را بکار نبرم. این تفرق و تشتت اصولاً با برنامه ریزی توسط دشمنان انجام شده است. باید بگوییم که در دوران متأخر مفاهیم غلطی وارد افکار تشیع شامی شده است. با نزدیکی به تشیع شامی و شناخت آنان و شناخت انحرافات عقیدتی و فکری آنان، باید در صدد اصلاح و ترمیم آنان بر آمد. دفع کردن مهم نیست و جذب و اصلاح مهم است.
در پایان جلسه نیز حاضران پرسش های خود را در موضوع مطرح شده با جناب شیخ جعفر المهاجر در میان گذاشتند.
خاطر نشان می شود جناب شیخ جعفر المهاجر از مهمترین و به نامترین قاضیان کشور لبنان می باشد. وی نویسنده و پژوهشگری مهم در حوزه تاریخ تشیع نیز به شمار می آید. از وی آثار فراوانی در تاریخ اسلام منتشر شده است. کتاب التأسیس لتاریخ الشیعة فی لبنان و سوریا، کتاب ستة فقهاء أبطال، کتاب الهجرة العاملیة إلى إیران فی العصر الصفوی، کتاب جبل عامل بین الشهیدین از مهمترین آثار این اندیشمند شیعی به شمار می آید.
منبع: خبرگزاری حوزه
