1) لوح فشرده موسوعه نهج البلاغه (نسخه آزمایشی)
اولین نسخه موسوعه نهج البلاغه با بیش از 176 جلد کتاب در 38 عنوان مشتمل برشرح و ترجمه و مفردات و مصادر ومستندات و منظومه ها و امثال و حکم نهج البلاغه تولید شد.
این اثر که از دو سال پیش مراحل تهیه آن آغاز شده بود، توسط مرکزتحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولیدگردیده و دارای امکانات برنامه ای «نور 2»می باشد.
نسخه آزمایشی این طرح حاوی کتب ذیل می باشد: پیوست شماره 1این برنامه دارای پنج کارتابل اصلی باعناوین و امکانات ذیل است:
الف) کارتابل نمایش
در این قسمت متن 155 جلد کتاب قابل مطالعه است. امکانات این کارتابل ازاین قرار است:
1- مطالعه کتاب از طریق انتقال به جلدو صفحه هر کتاب به وسیله گزینش درفهرست کتب 2- بزرگ نمایی متن با فونت های مختلف 3- حاشیه نویسی بر متن 4- رنگی کردن قسمتی از متن جهت مراجعات بعدی 5- نمایه زنی بر متن 6- علامت گذاری روی متن جهت مراجعات بعدی 7- باز و بسته کردن فهرستها در سطوح مختلف و انتقال از یک سطح به سطح دیگرو امکان بزرگنمایی فهرست 8- امکان پژوهش روی کلیه متون عربی جهت رؤیت معانی لغات در سه کتاب لغت (العین، مجمع البحرین و لسان العرب) و انتقال کلمات کلیه متون عربی وفارسی جهت جستجو 9- امکان مقایسه دو متن مورد نظر ومطالعه آن در کنار هم 10- امکان انتقال گزیده ای از متن به دفترچه یادداشت جهت نگارش و ویرایش 11- امکان چاپ گزیده ای از متن
ب) کارتابل جستجو
در این قسمت امکان جستجو بر روی کلیه کتب یا برگزیده ای از کتب انتخابی (دوکتاب، سه کتاب و…) وجود دارد. این کارتابل دارای امکانات ذیل می باشد:
1- امکان تعریف محدوده جستجو واختصاص دامنه به یک یا دو یا چند کتاب یاهمه کتابها 2- مشاهده لیست کلمات کتاب یا کتب برگزیده به همراه تعداد تکرار آن در متن 3- جستجو از طریق لیست کلمات 4- جستجو از طریق مدخل ورودکلمه، کلمات یا عبارت مورد نظر به کمک علایم منطقی (و، یا، …)
5- امکان الغاء دقت جستجو جهت یکسان انگاری حروف مشابه (مانند ا، ا، ا،آ و …)
6- امکان رؤیت آدرسها و خلاصه جوابهای جستجو به صورت تفکیکی وانتقال به جواب تفصیلی و متن اصلی کتاب 7- امکان استفاده از گروههای جستجوجهت استفاده از حروف نامتعین مانند «تب؟»به معنای هر کلمه سه حرفی که با تاء و باءشروع می شود یا «تب×» به معنای هر کلمه ای که با تاء و باء شروع می شود.
8- امکان فهرست سازی از کلمات دارای حروف نامتعین و محدود ساختن فهرستها به صورت دلخواه 9- امکان ترکیبهای منطقی گروههاجهت ادغام جواب جستجوها به کمک علایم منطقی جستجو 10- استفاده از سه گروه جستجو به صورت هم عرض 11- امکان جستجو در فهرست کتب باکلیه امکانات فوق 12- امکان استفاده از گزینه پژوهش در جوابهای اجمالی (جهت مشاهده معنای کلمه یا جستجوی کلمه در متن و در قرآن)
13- استفاده از دامنه محیطی با چهارمحیط مختلف جهت محدود کردن جستجوها به قلمرو جستجوی قبلی یا دارابودن چهار محیط مختلف جهت چهارتحقیق مختلف با امکان حفظ شرایط هرمحیط پس از خروج و ورود مجدد به برنامه 14- امکان انتقال آدرسها و یا جوابهای اجمالی و یا تفصیلی به دفترچه یادداشت 15- امکان چاپ آدرسها و یا جوابهای اجمالی و یا تفصیلی
ج) کارتابل آیات
در این قسمت، فهرستی از آیات قرآن کریم به ترتیب معمول در دسترس است.کاربر می تواند با گزینش آیه مورد نظر خودموارد وقوع آیه را در کتب مذکور فهرست نموده و مشاهده نماید. امکانات این گزینه به شرح زیر است:
1- امکان مشاهده آیات با اعراب وخط عثمان طه 2- امکان فهرست کردن آیات به ترتیب حروف الفبا از ابتدا و انتها 3- امکان گزینش آیات از طریق کلمه ابتدای آیه و با امکانات استفاده از حروف نامتعین. مثلا می توان کلیه آیاتی را که باحروف «فا×» آغاز می شود فهرست نمودکه شامل آیاتی خواهد بود که با کلمات «فان » (با تشدید) و «فان » (بدون تشدید) و«فاذا» و «فاما» و مانند آن همراه است.
4- امکان نشانه گذاری روی آیات مورد نظر که گزینش شده است 5- امکان رنگی کردن و حاشیه نویسی و نمایه زنی بر آیات 6- دسترسی به آیات از طریق لیست کلمات قرآن و لیست ریشه های آن به همراه امکانات مختلف جستجو 7- تعیین دامنه کتب مذکور جهت بررسی آیات قرآنی آنها 8- امکان نمایش جایگاه آیات در کتب 9- امکان انتقال مطالب گزیده به یادداشت یا چاپ آنهالازم به ذکر است که در نسخه آزمایشی، این قسمت تنها در کتاب شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید در دسترس است که با پایان یافتن فرمت گذاری آیات در دیگر کتب،گزینه مزبور نسبت به بقیه کتب نیز فعال خواهد گردید.
د) کارتابل لغتنامه
این گزینه در بر دارنده سه کتاب العین(پنج جلد)، لسان العرب (15 جلد) و مجمع البحرین (شش جلد) می باشد که می توان ازطریق فهرست ریشه ها به تعداد 9788ریشه یا کلماتی که مدخل معنی قرارگرفته اند به تعداد حدود 130000 مشتق دسترسی یافت. این گزینه برخوردار ازامکانات زیر است:
1- امکان محدود سازی دامنه به یک یادو کتاب لغت 2- لیست ریشه ها و لیست مشتقات به همراه تعداد تکرار 3- امکان مشاهده مشتقات ورودی برای هر ریشه 4- امکان دسترسی متقابل از ریشه به مشتق و بالعکس 5- امکان انتقال متن گزیده از لغتنامه به یادداشت یا چاپ 6- ارائه جوابهای اجمالی و تفصیلی به تفکیک و امکان نشانه گذاری روی جوابها
ه ) کارتابل یادداشت
در این قسمت ویرایشگر فارسی – عربی در اختیار قرار گرفته است. کاربر می تواند باگزینش متن های دلخواه و احضار آن در این ویرایشگر، مطالبی را نیز بیفزاید و بدین وسیله کتاب یا مقاله مورد نظر را بنگارد.
امکانات این کارتابل به شرح زیر است:
1- باز کردن پرونده جدید 2- خواندن پرونده های قبلی 3- ضبط پرونده 4- ذخیره پرونده با نام جدید و بافرمت های نه گانه که عبارت اند از: زرنگار،نور قدیم و جدید، ورد، ویندوز عربی، سایه، کاتب، ایران سیستم، ابجد (ام ال اس)
5- ویرایش پرونده (برش، کپی، انتقال و …)
6- تعیین قلم و رنگ آن 7- شکستن خطوط 8- امکان نگارش فارسی – عربی ولاتین 9- واژه یاب جهت مشاهده بسامدوقوع یا جایگزینی آن با واژه ای دیگر 10- مشاهده صفحه کلید نگارش 11- امکان چاپ
2) الغدیر
نرم افزار الغدیر که پیرامون کتاب شریف الغدیر «علاّمه امینی» می باشد، توسط مؤسّسه گنجینه معرفت2 تولید شده است. این مجموعه گرانقدر که در قالب یک CD و به دو زبان فارسی و عربی بوده و در محیط Win قابل اجرا است، از بخش های زیر تشکیل شده است:
· مجموعه 11 جلدی عربی کتاب الغدیر.
· متن کامل ترجمه آن در 22 جلد.
· امکان رؤیت همزمان متن عربی با ترجمه و بالعکس.
· امکان جستجو، فهرست موضوعی (شامل فهرست کامل از کتاب علی ضفاف الغدیر، سید منیر میلانی، بیش از 8 هزار موضوع) و فهرست متن.
· امکان چاپ و ذخیره سازی.
· امکان تعویض پیش زمینه ویندوز با تصاویر زیبای مذهبی.
· صوت و تصویر (شامل 150 ساعت سخنرانی از آیات عظام، حجج اسلام و محقّقان گرانقدر: علاّمه امینی، وحید خراسانی، استاد سبحانی، فاطمی نیا، مرحوم شیخ احمد کافی، شهید مطهری، شهید هاشمی نژاد، شهید دستغیب، استاد ضیاء آبادی، دانشمند، خبّازبان و دکتر اسدی گرمارودی).
· 3 ساعت فیلم (شامل سخنرانی کامل مرحوم دکتر هادی امینی، فرزند علاّمه امینی پیرامون مقام علاّمه، در شهر تبریز، در سال 79. و مراسم لیالی قدر و ایّام غدیر 79 از آقایان: سید محمد موسوی، حاج محمود کریمی، حاج علی انسانی، مرتضی، محسن و محمد طاهری، حسان و حاج حسن خلج؛ به همراه تواشیح و تصاویر جالب مذهبی).
3) امیرالمؤمنین علیه السلام
این نرم افزار توسط شرکت طاووس رایانه تولید شده است که در قالب یک CD و در محیط Win قابل اجرا می باشد. این نرم افزار که دارای نسخه سه زبانه فارسی، عربی و انگلیسی می باشد، از قسمت های زیر تشکیل شده است:
· مجموعه ای از 800 حدیث اخلاقی و اعتقادی، همراه با امکانات جستجوی موضوعی، لفظی و چاپ.
· مجموعه ای از حکایات مربوط به زندگانی حضرت علی علیه السلام ، همراه با صوت و تصویر.
· مجموعه ای از مدایح، سرودها، ادعیه و زیارات مربوط به آن حضرت، همراه با تصاویر ثابت و متحرّک.
· مجموعه ای از سؤالات چهارگزینه ای در خصوص آن حضرت، همراه با توضیح و پاسخ های صحیح.
· مجموعه ای از سه بازی آموزشی درباره مطالب مربوط به آن حضرت.
4) بُشری 2
برنامه بُشری 2 با هدف تبلیغ معارف شیعی و به طور مشخّص پیرامون کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه به صورت صوتی ـ تصویری تولید گردیده است.
این نرم افزار که توسط مرکز تحقیقاتی یاسین رایانه تولید شده است، در ابتدا با عنوان بُشری 1 تولید شده و پس از تکمیل، به بُشری 2 تغییر نام یافته است.این برنامه شامل:
· متن نهج البلاغه با اعراب، به همراه ترجمه استاد دکتر سیدجعفر شهیدی می باشد.
· هشت ساعت تواشیح، مدیحه سرایی و مرثیه خوانی درباره امیرالمؤمنین علیه السلام و حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام
· قرائت دعای کمیل، زیارت امین اللّه، حدیث کساء و مناجات حضرت علی علیه السلام در مسجد کوفه، به تعداد 32 قطعه در این برنامه گنجانده شده است.
· در کنار این مجموعه صوتی ـ تصویری که تصاویر ثابت و متحرّک و دو قطعه فیلم کوتاه یازده دقیقه ای را به نمایش می گذارد،
· فرهنگ الفاظ نهج البلاغه به همراه فهرست کلمات و قابلیت انواع پژوهش در آن نیز قرار دارد.
· این نرم افزار بر روی یک CD و به زبان فارسی عرضه شده است و در محیط Win قابل اجرا می باشد.
5) دانشنامه جامع نهج البلاغه
این نرم افزار توسط مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1. کامل ترین مجموعه تحقیقاتی در زمینه نهج البلاغه، ویژه محقّقان، شامل بیش از صدها شرح و ترجمه به زبانهای زنده دنیا به صورت تطبیقی از اساتید معروف مانند: ابن ابی الحدید، علاّمه جعفری، میرزا حبیب اللّه خوئی و استاد جعفر شهیدی.
2. کامل ترین جستجو در متن شرح ها، ترجمه ها، نامه ها و خطبه ها به همراه ترجمه های انگلیسی، ایتالیایی و…
3. دسترسی به هزاران موضوع متنوّع با روش ساختار درختی لغتنامه فعّال در متن.
4. قابلیت نمایش مصادر، اعلام، آیات و امثال به صورت فعّال در متن.
5. نمایش نسخ خطّی و امکان مقابله نسخ معتبر نهج البلاغه با یکدیگر.
6. نهج البلاغه با قابلیت چاپ.
6) نهج البلاغه گویا
این نرم افزار توسط بنیاد معارف اسلامی9 و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار که در محیط WIN قابل اجرا بوده، شامل موارد زیر می باشد:
· متن کامل نهج البلاغه
· قرائت کامل نهج البلاغه
· 5 ترجمه فارسی و 2 ترجمه انگلیسی
· 4 شرح به فارسی و عربی
· آیات و روایات نبوی نهج البلاغه
· کتابشناسی نهج البلاغه
· زندگینامه سید رضی
· توضیح اعلام و اشخاص
· امکان جستجو
· دعای کمیل و مناجات امیرالمؤمنین علیه السلام
7) عترت (2) حضرت امام علی علیه السلام
این نرم افزار توسط موسّسه تحقیقاتی امام رضا علیه السلام 11 و در قالب دو CD تهیه شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1. زندگینامه حضرت علی علیه السلام .
2. متن کامل نهج البلاغه به زبان های عربی، فارسی و انگلیسی.
3. امکان جستجوی الفاظ در نهج البلاغه به سه زیان عربی، فارسی و انگلیسی.
4. متن کامل دعای کمیل به همراه صدا.
5. تصاویری از آثار خوشنویسان معروف پیرامون سخنان حضرت علی علیه السلام .
6. داستان هایی از زندگی حضرت علی علیه السلام و بهره گیری از تصاویر متحرّک در بازگویی این داستان ها.
7. امکان استفاده آسان و سرعت بالا در دسترسی به اطلاعات مورد نظر.
8) دانشنامه علوی
این نرم افزار توسط «مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ـ سازمان کامپیوتر نور»13 و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار که به زبان های فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسوی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1. نمایش متن نهج البلاغه براساس پنج نسخه با امکان تطبیق به همراه قرائت متن.
2. 24 ترجمه به زبان های فارسی، انگلیسی و فرانسوی.
3. 7 شرح و ترجمه منظوم.
4. 28 شرح و تعلیقه.
5. توضیح واژگان دشوار، نام های صریح و مضمر، ضرب المثل ها و مصادر نهج البلاغه به زبان های فارسی و عربی.
6. ارائه فهرست آیات، احادیث، اشعار، ادعیه، امثال، اعلام و مصادر.
7. کتابخانه ای شامل 110 عنوان کتاب در 281 جلد از 176 مؤلّف در زمینه نهج البلاغه.
8. فرهنگ نامه ها، مستدرکات، غررالحکم و زندگینامه سید رضی به همراه امکان جستجو و فهرست سازی.
9. کتابنامه ای تفصیلی از کتاب های برنامه با قابلیت بازیابی های گوناگون.
9) همای رحمت
این نرم افزار توسط مؤسّسه تحقیقاتی امام رضا علیه السلام و در قالب یک CD ارائه شده است. این نرم افزار که به دو زبان فارسی و عربی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد ذیل می باشد:
1. آیات و تفسیر آیاتی که در شأن حضرت علی علیه السلام نازل شده است.
2. ادعیه مربوط به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام .
3. متن کامل نهج البلاغه.
4. احادیث منسوب به حضرت علی علیه السلام .
5. اشعار سروده شده در وصف ایشان.
10) موسوعة الامام علی بن ابیطالب
این نرم افزار توسط مؤسسه دار الحدیث15 و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار به دو زبان عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
· شخصیت، مقام و فضایل امام علی بن ابیطالب (ع) در کتاب، سنت و تاریخ شامل 570 منبع اسلامی (شیعه و اهل سنت).
· 12 جلد کتاب، شامل 4500 جلد کتاب و 6738 حدیث و … از امام علی (ع).
11) ارمغان نور (نور ولایت)
نرم افزار ارمغان نور در ابتدا به صورت نرم افزار «نور ولایت» و در قالب یک دیسکت بوده و شامل 2000 روایت از حضرت علی علیه السلام از کتاب غررالحکم می باشد.
این دیسکت به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی بوده و با اضافه شدن برنامه چرتکه و برنامه ای جهت فیش برداری از تحقیقات و مطالعات، به CD «ارمغان نور» تغییر نام یافته است.
این نرم افزار توسط «مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ـ سازمان کامپیوتر نور» تولید شده و در محیط Win قابل اجرا می باشد.
12) بانکهای صوتی در موضوع امام علی(ع)
شایان توجه است که غیر از نرم افزارهایی که معرفی گردید، محصولات نرم افزاری فراوانی در قالب های دیگر تولید شده است که مجموعه سخنرانی های مراجع عظام، علما و خطبا از آن دسته می باشند؛ نرم افزارهایی که در ادامه می آید، تعدادی از این مجموعه ها می باشد که با موضوع مولی الموحّدین امیرالمؤمنین علیه السلام تهیه و تولید شده است.
الف) گنجینه معرفت (دکتر اسدی)
این مجموعه توسّط مؤسّسه گنجینه معرفت و در قالب یک CD به زبان فارسی تولید شده است؛ در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل 85 ساعت سخنرانی (70 ساعت سخنرانی دکتر اسدی گرمارودی و 15 ساعت سخنرانی علاّمه امینی) پیرامون امیرالمؤمنین علیه السلام می باشد.
ب) گنجینه معرفت ـ پند (آیة اللّه مکارم شیرازی)
این مجموعه توسط مؤسّسه گنجینه معرفت و در قالب یک CD به زبان فارسی تولید شده است؛ در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل 110 ساعت دروس نهج البلاغه، حاوی شرح خطبه همام، خطبه قاصعه و خطبه های 76 و 87 از آیة اللّه مکارم شیرازی می باشد.
ج) نرم افزار چند رسانه ای آثار علاّمه جعفری
این مجموعه که توسط مؤسسه علامه جعفری15 تولید شده است، شامل 30 ساعت شرح نهج البلاغه، و تربیت و دین شناسی می باشد
د) قدر (1)
این مجموعه توسط موسّسه گنجینه معرفت تولید شده است و حاوی 250 ساعت سخنرانی پیرامون امیرالمؤمنین علیه السلام از شهید مطهری، مرحوم کافی، آیة اللّه وحید، آیة اللّه سبحانی و آیة اللّه مکارم می باشد و در محیط Win قابل اجرا می باشد.
ه) قدر (2)
این مجموعه نیز توسط مؤسّسه گنجینه معرفت تولید شده و حاوی 20 ساعت سخنرانی دکتر اسدی گرمارودی پیرامون اثبات ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام می باشد و در محیط Win قابل اجرا است.
یادآوری:
علاوه بر آنچه گذشت، محصولات نرم افزاری فراوانی نیز در قالب CDهای صوتی، Vcd و Mp3 در عرصه اشاعه فرهنگ علوی و معرّفی شخصیت والای حضرت علی علیه السلام ، در قالب محافل و مراسم مولودی و عزاداری تولید شده است؛ از جمله: مناجات علی علیه السلام ، نجوای علی علیه السلام ، ساقی کوثر، محراب خونین، غدیریه(1)، گنجینه معرفت، به عشق امام، تعزیه (1)، امیرالمؤمنین علیه السلام (مجموعه سخنرانی های السید کمال الحیدری به زبان عربی در خصوص حضرت علی علیه السلام )، فیلم سینمایی امام علی علیه السلام ، مولودی، نوا و… که می توان از فروشگاه های عرصه محصولات نرم افزاری فراهم کرد.
13) آدرس مراکز و موسسات نرم افزاری مرتبط:
· مؤسّسه گنجینه معرفت: تهران، میدان انقلاب، خ کارگر جنوبی، پاساژ مهستان، طبقه بالای همکف، فروشگاه گنجینه معرفت. ت: 6434806 ـ 09112042474
· یاسین رایانه: دفتر مرکزی، تهران، ایرانشهر جنوبی، نبش سمیّه، ساختمان ش 96، طبقه 1، واحد 4، ت: 8848388 ـ 8842290 ـ 8813382. دفتر قم، خ شهداء، بعد از دفتر مقام معظّم رهبری، روبه روی کوچه سپاه. ت: 7740009 ـ 7740010.
· فروشگاه شارح: قم، چهارراه شهداء، جنب دفتر تبلیغات اسلامی. ت: 7742166.
· شرکت طاووس رایانه: تهران، ص پ: 959 ـ 16315. ت: 8600817.
· مرکز تحقیقاتی یاسین: قم، خ فاطمی، بعد از ک 21، جنب بانک تجارت، پ 317. ت: 7744809.
· مرکز تحقیقات یارانه ای حوزه علمیه اصفهان: اصفهان، خ استاد مطهری، ابتدای خ اردیبهشت. مؤسسه خدماتی بصیر رایانه (نماینده انحصاری پخش نرم افزارهای مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان):
· مؤسسه تحقیقاتی امام رضا(ع): تهران، ت: 2516389 ـ 2516386.
· شرکت سحر: تهران، خ شهید بهشتی، خ شهید صابونچی (مهناز)، کوچه ادایی، پ 17، طبقه 4، ت: 9 ـ 8734468.
· مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ـ سازمان کامپیوتر نور: قم، خ معلم، ص پ: 3857 ـ 37185. ت: 7744029، دورنگار: 7743414.
· مؤسسه دارالحدیث، قم، خ 19 دی، ک 10، ت: 7710487.
· مؤسسه علاّمه جعفری: تهران. ت: 3 ـ 4091042، دورنگار: 4070200.
· شرکت نرم افزاری سپهر تهران: تهران، ت: 8741126.
· مؤسسه پاس مشکاة: تهران، ت: 867888 ـ 861454.