پژوهشكده «مهدويت و آينده پژوهي» نهادي است پژوهشي كه رويكرد اصلي آن تحقيق و پژوهش در زمينه «آموزه مهدويت» و ابعاد علمي- پژوهشي آن و توليد دانش و نظر با استفاده از منابع ديني در اين حوزه و «آينده نگاري» است.
اين پژوهشكده براي بسط و گسترش آموزه هاي بنيادين و كاربردي «انديشه مهدويت» و تعميق نگرش‌هاي آينده نگرانه با توجه به «آينده مطلوب»، ضمن نقد و بررسي نظريات معطوف به آينده، عهده دار تبيين اصولي از آينده بر اساس انديشه مهدويت بوده و مي كوشد ابعاد و زواياي مختلف آن را بر اساس رويكرد علمي- پژوهشي توضيح دهد. آموزه مهدويت هم انديشه شناسي است و هم آينده شناسي. در رويكرد انديشه شناسانه، بحث هاي مهم كلامي، روايي، قراني، تاريخي و سياسي مطرح مي شود، اما در رويكرد آينده شناسانه، تلاش در جهت شناخت درست آينده، تغييرات و تحولات فرارو و ارائه يك الگوي جامع به عنوان راهنما از آينده است. از اين رو هرگونه آينده فكري نيازمند آينده شناسي است و آينده شناسي با اتكا بر پيش فرضهايي در خصوص وجود گونه اي ارتباط و توالي ميان رويدادها، نيازمند آينده پژوهي است.
«انديشه مهدويت» برگرفته از نصوص معتبر ديني، ترسيم كنندة فرجام متعالي زندگي بشري و تحقق بخش هدف و غايت آفرينش انسان‌ها است. اين انديشه، روح و بالندگي مكتب تشيع بوده و در واقع هستي فكري، فقهي، كلامي،سياسي و اجتماعي شيعه، مديون اين انديشة الهي است
اهداف
1. انجام پژوهش هاي بنيادين، راهبردي و كاربردي مرتبط با امام مهدي(ع)، مهدويت و موعود باوري؛
2. انجام پژوهش هاي بنيادين و روش‌مند در زمينه آينده پژوهي و شكل گيري «آينده پژوهي ديني» با نگاه مهدوي؛
3. كمك به تصوير چشم انداز هاي مطلوب از آينده حوزه علميه و كشور در راستاي تحقق جامعه آرماني مهدوي؛
4. آسيب شناسي و آسيب زدايي از فرهنگ مهدويت؛
5. بهره‌وري از آينده پژوهي جهت ترسيم وضعيت فرهنگي- اجتماعي كشور و جهان، به منظور بسترسازي براي تحقق و تعميق «آموزه مهدويت»؛
6. روش مند كردن پژوهش هاي آينده نگر در حوزه مطالعات ديني؛
7. بررسي وضعيت هاي ممكن يا محتمل در آينده و نقش مهدويت در شكل گيري وضعيت مرجّح و مطلوب؛
8. ترسيم بحران ها و چالش هاي فراروي بشر و پاسخ گويي مهدويت به اين بحران ها؛
9. بومي سازي مطالعات آينده پژوهي در حوزه علميه قم و دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم با محوريت انتظار پويا- راهبردي؛
پژوهشكده مهدويت و آينده پژوهي متشكل از سه گروه علمي به نام هاي مباني مهدويت، فرهنگ مهدويت و گروه آينده پژوهي مي باشد كه در ادامه به جهت آشنايي بيشتر و معرفي گروه آينده‌پژوهي به برخي از سياست ها، اهداف و برنامه هاي اين گروه اشاره خواهيم كرد:
معرفي گروه آينده پژوهي:
«گروه آينده پژوهي»، در راستاي مطالعه و پژوهش دربارة آينده پژوهي ديني و رابطة آن با مهدويت پژوهي شكل گرفته و عهده دار تبيين و بررسي جايگاه و كاركرد «مهدويت» در دانش «آينده پژوهي» و شكل دهي به «آينده پژوهي ديني» است.
1. اهداف كلي و چشم انداز يك ساله:
1.1. تعميق و تثبيت جايگاه آينده پژوهي ديني بر اساس آموزه مهدويت(شكل دهي به دانش آينده پژوهي ديني) ؛
1.2. بررسي و تبيين نقش مهدويت در آينده پژوهي و شكل‌دهي به آينده مطلوب؛
1.3. كاربردي كردن روش‌هاي آينده پژوهي در مطالعات ديني؛
1.4. شناخت و ترسيم مباني و مبادي ديني آينده پژوهي و تبيين اصول اسلامي- مهدوي آينده پژوهي؛
2. برنامه هاي كلي(خط مشي ها و محورهاي كلان):
2.1. پژوهش هاي عميق و بنيادين جهت تبيين مباني ديني آينده پژوهي؛
2.2. پژوهش هاي جامع و فراگير جهت تبيين رابطه مهدويت و آينده پژوهي؛
2.3. پژوهش هاي توسعه اي جهت گسترش و بسط روش‌هاي آينده پژوهي بر اساس الگوي ديني؛
3. برنامه هاي عملياتي:
الف) برنامه هاي پژوهشي:
1. اجراي مقدمات كلان پروژه هاي آينده پژوهي و مهدويت؛
الف) آينده پژوهي و مطالعات ديني؛
ب) كاربرد آموزه مهدويت در چشم انداز ج.ا.ا.
2. تهيه و تدوين مجموعه مقالات؛
مجموعه مقالات آينده پژوهي و مطالعات مهدويت.
ب) برنامه هاي آموزشي:
1. نشست هاي علمي(شش نشست متعدد براي نيمه دوم سال)؛
الف) كاربرد آينده پژوهي در حوزه فرهنگ؛
ب) كاربرد آينده پژوهي در حوزه سياست؛
ت) كاربرد آينده پژوهي در حوزه مهدويت؛
ث) رابطه اصل قانون مندي در فلسفه تاريخ و آينده پژوهي؛
ج) جايگاه تجربه گرايي در آينده پژوهي ديني؛
ح) مهدويت و ظرفيت آن در پيش بيني حوادث.
2. فراهم ساختن مقدمات همايش علمي(همايش آينده پژوهي براي دو سال آينده)؛
3. كارگاه و دوره هاي آموزشي(دوره شش ماهه براي نيمه دوم سال 89).
ج) برنامه هاي ارتباطي:
1. همكاري دو طرفه با مراكز و نهادهاي آينده پژوهي؛
2. ارتباط با كارشناسان و نخبگان ديني؛
3. ارتباط با كارشناسان و متخصصان آينده پژوهي؛
4. مصاحبه هاي علمي با اساتيد آينده پژوهي.
—————–
[1] ) پژوهشكده مهدويت و آينده پژوهي يكي از پژوهشكده‌هاي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي وابسته به دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم مي باشد.
نشاني ايميل:
mfsrc@isca.ac.ir
