یکشنبه 30 اردیبهشت 1403 برابر با Sunday, 19 May , 2024

وجه تمدنی سيره امام صادق(ع) و نقش برجسته ايشان در بازشناخت ابعاد دين

مصاحبه حجت‌الاسلام و المسلمين محمدعلی مهدوی‌ راد

ایشان  تشريح كرد:

از جمله وجوه شخصيت امام صادق(ع)، وجه تمدنی سيره ايشان و اثرگذاری شخصيت علمی، فكری، انديشگی و رفتاری آن حضرت در بازشناخت ابعاد دين و پيراستن محتوای دين از خرافات و توسعه تفكر دينی در تمام ابعاد فرهنگ اسلامی است.

حجت‌الاسلام و المسلمين محمدعلی مهدوی‌راد، عضو هيئت علمی پرديس قم دانشگاه تهران،  به بيان نكاتی درباره سيره و شخصيت علمی، فرهنگی و تقريبی امام صادق(ع) پرداخت.

سردبير دوماهنامه «آينه پژوهش» در بخش ديگری از سخنان خود گفت: نگارش سيره معصومين(ع) از همان روزگاران نخست با همت اصحاب آن بزرگواران آغاز می‌شود و در سده‌های بعدی تاريخ اسلام هم به همت عالمان، متفكران و بزرگان جهان اسلام ادامه پيدا می‌كند.

وی ادامه داد: در روزگاران گذشته سيره‌ها غالباً شكل نقل داشت و عالمان، متفكران، محدثان و مورخان، هر يك وجوهی از زندگی معصومين(ع) را صرفاً گزارش می‌كردند كه اين گزارش‌ها گاهی هم آميخته به غث و سمين بود و همه آنچه كه گزارش می‌شد، استوار و قابل استناد و اعتبار نبود. اما در قرن اخير و اندكی پيشتر، يعنی اواخر قرن سيزده، ما با يك رويكرد تحليلی و ارزيابی و دقت در تمام ابعاد فرهنگ اسلامی مواجه هستيم.

عضو هيئت علمی پرديس قم دانشگاه تهران، حوزه «سيره» را يكی از اين ابعاد خواند و اضافه كرد: رويكردهای جديد به حوزه سيره نيز دقيق‌تر شده است؛ چه سيره رسول‌الله(ص) كه در جهان اسلام به صورت عام بدان می‌پردازند و چه سيره امامان معصوم(ع) كه در جهان اسلام غالباً تشيع بدان می‌پردازد و البته گاه، از برادران اهل سنت نيز آثار خوبی درباره ائمه(ع) ديده می‌شود.

اين محقق و پژوهشگر در بخش ديگری از سخنان خود تصريح كرد: زمان و زمانه حضرت صادق(ع)، به لحاظ موقعيت تاريخی، دارای ويژگی‌های خاصی است كه برآيند آن ويژگی‌ها، آن شد كه امام(ع) حضور بسيار گسترده‌ای در ساحت فرهنگ اسلامی داشته باشد و از اين جهت اگر كسی ادعا كند كه امام صادق(ع) در جهت تفسير قرآن و تبيين مبانی و حقايق دين و توضيح معارف الهی، در اثرگذاری به صورت علی‌الاطلاق سرآمد است، سخن گزافی نگفته است.

وجه تمدنی سيره امام صادق(ع)

وی اضافه كرد: شخصيت امام صادق(ع)، شخصيتی ذی‌وجوه است و از ابعاد مختلف می‌توان بدان پرداخت و از جمله وجوه مغفول مانده شخصيت آن حضرت كه بسيار كمتر بدان پرداخته شده است و گاه توجه برخی از عالمان را نيز به خود جلب كرده، وجه تمدنی سيره ايشان و اثرگذاری شخصيت علمی، فكری، انديشگی و رفتاری آن حضرت در بازشناخت ابعاد دين و پيراستن محتوای دين از خرافات و توسعه تفكر دينی در تمام ابعاد فرهنگ اسلامی در جامعه آن روزگار است.

عضو هيئت علمی پرديس قم دانشگاه تهران در بخش ديگری از سخنان خود عنوان كرد: اين كه گفته می‌شود امام صادق(ع) چهارهزار شاگرد داشته، اندكی با تسامح مواجه است؛ اين بيان بدان معناست كه ايشان چهارهزار راوی داشته‌اند كه البته بخش اعظمی از آنها نيز در محضر آن حضرت می‌نشسته و از ايشان سخن می‌شنيده‌اند.

اين محقق و قرآن‌پژوه خاطرنشان كرد: يكی از راويان بزرگ نقل كرده كه من وارد مسجد كوفه شدم و مشاهده كردم كه جمعيت انبوهی در حال روايت گفتن و روايت شنيدن بودند كه همگی «قال جعفر بن محمد(ع)» می‌گفتند؛ اين در حالی است كه امام(ع) تنها مدت بسيار كوتاهی و به جهت خاصی در كوفه بوده‌اند.

حجت‌الاسلام مهدوی‌راد بيان كرد: امام(ع) هم در فقه، هم در تفسير و هم در حديث، نقش بسيار مهم و مستقيمی در گسترش ابعاد فكری در جهان تشيع و به صورت غيرمستقيم در جهان اهل سنت دارد. بخش قابل توجهی از سرآمدان تفكر فقهی و غير فقهی در جهان اهل سنت از شاگردان امام صادق(ع) بوده‌اند و از اين زاويه اگر نگاه شود، شخصيت امام(ع) شخصيت بسيار بی‌بديلی است.

شخصيت «تقريبی» امام(ع)

وی ادامه داد: يكی از نكات قابل توجه در باب امام صادق(ع) شخصيت جامع‌الاطراف ايشان است كه جاذبه جامع‌الاطرافی هم داشته است. از اين زاويه، امام صادق(ع) مرجعيت فكری، دينی، علمی و فقهی برای همه مذاهب داشته است؛ همان چيزی كه امروزيان از آن به شخصيت «تقريبی» تعبير می‌كنند. بخش قابل توجهی از شاگردان امام(ع) از ميان محدثان و مفسران و متفكران جهان اهل سنت هستند و خود روايات و آموزه‌های امام(ع) نيز بسيار قابل توجه هستند.

 

منبع:خبرگزاری ایکنا، شماره‌ خبر: 1084179

لینک کوتاه مطلب: https://tarikhi.com/?p=16781

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

شانزده − دوازده =

آخرین مطالب