عبدالعظیم بن عبدالله بن حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابیطالب علیه السلام[1]، معروف به شاه عبدالعظیم[2] و سید الکریم نسبش با چهار واسطه به اما م مجتبی ع می رسد. پدرش عبدالله نام داشت و مادر بزرگوارش فاطمه بنت عقبه بن قیس حمیدی.[3]تاریخ دقیق تولد وی روشن نیست، اما سال 173ق در مدینه چشم به جهان گشوده است.[4]
عبدالعظيم الحسني از راويان حديث ائمه معصومين عليهم السّلام و از چهره هاي بارز و محبوب و مورد اعتماد ، نزد اهل بيت عصمت عليهم السّلام و پيروان آنان بود و در مسايل دين آگاه و به معارف مذهبي و احكام قرآن ، شناخت و معرفتي وافر داشت.
نسابان و رجالیان وی را از اصحاب امام جواد و هادی ع دانسته اند و اما م هادی علیهماالسلام وی را از معتمدان خود می دانستند.[5]عبدالعظیم حسنی در دورانی که در مدینه میزیست به سبب ارتباط زیاد با ائمه علیهم السلام و سعایت بدگویان، مورد سوء ظن متوکل واقع شده و به دستور وی به سامراء منتقل گردید.[6]
پس از آن که مدتی شدیدا تحت نظربود به فرمان امام علی النقی علیه السلام به ری مهاجرت کرد.[7]وی در ری در منزل یکی از شیعیان مخفیانه به سرمی برد و به دعا و عبادت مشغول بوده و هراز چندگاهی قبری را در نزدیکی محل سکونت خود، که به گفتهی وی یکی از فرزندان امام موسی کاظم ع بود ، مخفیانه زیارت می کرد.
با وجود زندگی مخفیانه، اما شیعیان از حضور وی در ری آگاه شده و به دیدار وی شتافتند،[8]و وی مرجع امور دینی شیعیان شده بود.[9]اما حضور حضرت عبدالعظیم حسنی در ری چندان به طول نیانجامید و اندکی بعد و دو سال پیش از رحلت امام هادی علیه السلام در سال 252ق چشم از جهان فروبست.[10]
پی نوشت:
[1]- ابن عنبه، جمال الدین احمد بن علی, عمده الطالب فی انساب آل ابی طا لب، بیروت، منشورات دارمکتبه الحیاه، بی تا، ص 90
[2]- خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات فی اوصاف العلماء، ص 353.
[3]- کجوری مازندرانی، ملا محمد باقر، جنه النعیم و العیش السلیم، چاب سنگی،1385ق، ص111.
[4]- همان، ص 110.
[5]مجلسی ، محمد باقر، بحارالانوار، ص 2 و میرداماد ، الرواشح اسماویه، ص 50.
[6]- مسعودی، مروج الذهب، ج 2، ص 11.
[7]کجوری مازندرانی، جنعه النعیم، ص 328.
[8]- غروی حائری، جامع الرواه و ازاحه الاشتباهات عن لطرق و الاسناد، ص 461.
[9]- ابن عنبه،ص 112 .
[10]- کجوری مازندرانی، جنعه النعیم، ص 402.